شهید صحرایی که بود؟

سردار شهید رمضانعلی صحرایی جانباز ۷۰ درصد دوران دفاع مقدس بود که زمان حضورش در جبهه در بسیاری از عملیات‌های جنگ تحمیلی نقشی محوری داشت. یکی از همرزمان شهدای شاخصی مانند شهید حاج ابراهیم همت، حاج حسین بصیر، محمدحسن طوسی و بسیاری از شهدای شاخص دیگر دفاع مقدس که هم در دوران دفاع مقدس و هم پس از آن حضوری پررنگ در دفاع از کیان ایران و اسلام داشت.

 در دوران دفاع مقدس فرماندهی گردان امام حسین(ع) لشکر ۲۵ کربلا و فرماندهی گردان امام محمدباقر(ع) را به عهده داشت و تا فرماندهی تیپ ۲ لشکر ۲۵ کربلا پیش رفت. در برهه‌ای نیز معاون عملیات سپاه چهاردهم و فرمانده توپخانه سپاه استان بود. پس از جنگ تحمیلی نیز فرماندهی توپخانه لشکر ویژه ۲۵ کربلا و تیپ ۳ لشکر۱۶ قدس گیلان را عهده‌دار شد. اما شدت آسیب‌های وارد شده به جسم او در دوران دفاع مقدس اجازه نداد که حضور بیشتری در عرصه فعالیت‌های نظامی داشته باشد.

سردار صحرایی در جبهه‌های جنوب و غرب حضوری پررنگ و فعال داشت و در عملیات‌های مختلف و مهمی مانند عملیات کربلای۴ فرماندهی تیپ۲ لشگر ۲۵ کربلا را به عهده داشت. اما فعالیت‌های جهادی و ایثارگرانه او پیشینه‌ای بیشتر از دوران دفاع مقدس دارد. خانواده‌اش از مبارزان حکومت پهلوی و بانیان فعالیت‌های انقلابی در رستمکلا و روستاهای اطراف و شهر بهشهر بودند. مبارزه را همراه با خانواده و بویژه مادرش زنده‌یاد حاجیه " فاطمه فرحی " آغاز کرده بود که از بانوان مبارز پیش از انقلاب بود و سابقه حضور در زندان‌های پهلوی را هم داشت و در دوران جنگ نیز نقش مؤثری در ترویج فرهنگ ایثار و شهادت ایفا می‌کرد.

نقش محوری در فعالیت‌های انقلابی منطقه

او که برادرش در اوایل جنگ به شهادت رسید، در طول دوران دفاع مقدس حضوری پررنگ و فعال داشت. دکتر علیرضا یونسی رستمی همرزم و دوست قدیمی سردار صحرایی درباره نقش محوری و اثرگذار شهید صحرایی در فعالیت‌های انقلابی منطقه رستمکلا و بهشهر و همچنین حضور فعال او در دفاع مقدس به خبرنگار ایرنا می‌گوید: تقریبا از دوران نوجوانی و جوانی که رستمکلا یک روستا بود ارتباط بسیار نزدیکی داشتیم. او پیش از انقلاب هم جوانی مذهبی بود و به اعتبار همین اندیشه دینی با ایشان و برخی دوستان دیگر با هم آشنا شدیم و فعالیت‌های انقلابی را آغاز کردیم.

وی می‌افزاید: پیش از انقلاب از مقلدان حضرت امام(ره) بود و فعالیت‌های مبارزاتی زیادی داشت. سال‌های ۱۳۵۵ و ۱۳۵۶ این روند مخالفت‌های او مشهود شده بود. در ساماندهی انقلابیون رستمکلا یکی از چهره‌های اثرگذار بود. خانواده‌ای انقلابی بودند و مبارزات را هم به صورت خانوادگی انجام می‌دادند. اعضای این خانواده هم در بحث مبارزات علیه حکومت وقت فعال بودند و هم در ترویج مبانی دینی و مذهبی تلاش گسترده‌ای داشتند.

به گفته او نقش شهید صحرایی همراه با چهره‌های شاخصی مانند مرحوم آیت‌الله ایازی برای ساماندهی مبارزات علیه رژیم پهلوی در رستمکلا محوری و اساسی بود و سبب شده بود که رستمکلا به یکی از کانون‌های فعالیت‌های انقلابی در شرق مازندران تبدیل شود. تا جایی که در یکی از راهپیمایی‌های رستمکلا با این که آن زمان روستا بود، نیروهای حکومت وقت با حضور در روستا اقدام به تیراندازی کردند و عده‌ای از جوانان روستا مجروح شدند.

معاون اسبق سیاسی ، امنیتی استانداری مازندران اظهار می‌کند: حاج رمضانعلی پس از پیروزی انقلاب هم در راه‌اندازی کمیته انقلاب نقش مؤثری ایفا کرد. امکانات و سلاح‌های ژاندارمری رستمکلا را به کمیته انتقال دادند و در مرکزی که به مرکز جنگلبانی معروف بود با حضور و محوریت ایشان کمیته انقلاب راه‌اندازی شد. پس از تشکیل سپاه هم به عضویت سپاه در آمد.

حضور اثرگذار در جنگ

به گفته یونسی رستمی، شهریور ۱۳۵۹ با آغاز جنگ فعالیت‌های شهید صحرایی در دفاع مقدس آغاز شد. او با اشاره به شهادت برادر سردار صحرایی در نخستین هفته‌های جنگ می‌گوید: اوایل جنگ همراه با برادرش غلامرضا و چند همشهری دیگر به منطقه دشت ذهاب اعزام شدیم که برادر ایشان شهید شد. آن زمان ستاد معراج شهدا تشکیل نشده بود. از من خواستند که پیکیر شهید را برگردانم و به خانواده تحویل دهم.

وی درباره جایگاه سردار صحرایی در جنگ تحمیلی اظهار می‌کند: خاطرم هست روزی شهید طوسی به رستمکلا آمد و گفت برای منطقه نیرو نیاز داریم. تعدادی از جوانان روستا جمع شدیم و با یک مینی‌بوس از رستمکلا به پاوه رفتیم. در منطقه بودیم که سردار صحرایی آمد و گفت که برای آزادسازی " نوسود " قرار است عملیات برگزار کنیم. همراه با بچه‌های استان مرکزی با فرماندهی سردار صحرایی عملیات را برگزار کردیم که نوسود آزاد شد. بعدها از همین فرماندهی دسته و گردان به فرماندهی تیپ رسید و از چهره‌های مؤثر جنگ در لشگر ۲۵ کربلا شد.

یونسی رستمی به حضور سردار صحرایی در عملیات‌های مختلف اشاره می‌کند و می‌افزاید: در بسیاری از عملیات‌ها شرکت می‌کرد. جراحت‌های زیادی به او وارد شده بود. اما دست از مبارزه نمی‌کشید. با بسیاری از چهره‌های شاخص دفاع مقدس مراوده داشت و هم‌تراز با آنان اثرگذار بود. برای آزادسازی نوسود که رفته بودیم، در اطراف پاوه مدرسه مخروبه‌ای بود که مستقر شدیم. شخصی آمده بود که وقتی پرسیدیم به ما گفتند آقا همت است. حاج ابراهیم همت بود که ما تازه اسمش را شنیده بودیم. گفتند فرمانده محور است.

وی با اشاره به فعالیت‌های سردار صحرایی پس از دوران دفاع مقدس خاطرنشان می‌کند: بعد از جنگ هم تلاش‌های فراوانی داشت. فرمانده تیپ بوکان شد و برای برخورد با عناصر نفوذی از مرزهای غربی فعالیت نظامی خود را ادامه داد. البته مشکلات ناشی از جراحت‌های جنگ توان ادامه فعالیت را از او گرفت. اما تا جایی که توان داشت عمر و جوانی و زندگی خودش را فدای ارزش‌های انقلاب و آرمان‌های حضرت امام(ره) و پیروی از ولایت کرد. حتی خاطرم هست همسر و فرزندانش را هم گاهی به مناطق جنگی می‌برد.

پرافتخار و بی‌ ادعا

به گفته این رزمنده دوران دفاع مقدس ، سردار صحرایی با این چهره‌های اثرگذار جنگ مانند شهید همت، شهید ابوعمار، شهید طوسی، شهید بصیر، سردار مرتضی قربانی، سردار کمیل کهنسال و بسیاری از شهدای دیگر ارتباطی نزدیک داشت، اما هرگز میلی به دیده شدن خودش و مطرح شدن نامش نداشت.

یونسی رستمی تصریح کرد: یکی از دلایل کمتر دیده شدن این چهره شاخص دفاع مقدس با وجود نقش محوری و جایگاهی که داشت، فروتنی و تواضع او بود. به هیچ وجه دنبال مطرح شدن و عرضه خودش برای این که دیگران از او به نیکی یاد کنند نبود. در تمام دوره‌ها فقط در پی ادای تکلیف و وظیفه بود. دوستان و اطرافیانش مانند من هم به احترام این ویژگی و خواست او سعی می‌کردیم از پرداختن به جایگاه مهم و بالای ایشان پرهیز کنیم.

وی می‌افزاید: البته معتقدم صرف‌نظر از ویژگی‌های شخصیتی و خواست چنین افرادی، نهادهایی مانند بنیاد حفظ آثار و سپاه پاسداران رسالت دارند تا ارزش‌ها و زحمات این افراد را مستندسازی کنند تا به نسل‌های جدید ویژگی‌های مثبت و سازنده‌ آن‌ها و خدمات‌شان معرفی شود.